Potwierdza się teza o losowych zatrzymaniach protestujących rolników 6 marca w Warszawie i o instrumentalnym zastosowaniu trybu przyśpieszonego

Adobe Stock

• Prokuratura Rejonowa Warszawa-Śródmieście w Warszawie umorzyła postępowanie karne przeciwko młodemu rolnikowi, który brał udział w protestach rolniczych 6 marca 2024 r. pod Sejmem.

• Młody rolnik został „wyłapany” przez policję z tłumu, podczas, gdy próbował wraz z kolegami wyjść z terenu ogrodzonego przez kordony policji.

• Policja zarzuciła panu Fabianowi czynny udział w zbiegowisku z występkiem chuligańskim i zmierzała do skazania go przez sąd w tzw. „trybie przyśpieszonym”. Temu sprzeciwili się prawnicy Instytutu Ordo Iuris, którzy podjęli się obronie młodego rolnika po tym, jak z Instytutem skontaktowała się rolnicza Solidarność z prośbą o interwencję.

• Szczegółowa analiza materiału dowodowego pokazała jednak, że młody rolnik zachowywał się w czasie protestu z 6 marca w Warszawie w sposób pokojowy, co od początku sam twierdził.

• To postępowanie potwierdza tezę, że zatrzymania uczestników protestów z 6 marca były dokonywane przez funkcjonariuszy policji w sposób całkowicie losowy. Ponadto zastosowanie trybu przyśpieszonego do takich postępowań było użyte instrumentalnie.

• Dziwi fakt, że sąd rozpoznający zażalenie na zatrzymanie, dysponując tym samym materiałem dowodowym co organy ścigania, które miały później umorzyć postępowanie, uznał – pomimo braku dowodów – za uprawdopodobnione popełnienie czynu przez młodego rolnika.

Prokuratura Rejonowa Warszawa-Śródmieście w Warszawie umorzyła postępowanie karne przeciwko młodemu rolnikowi, który brał udział w protestach rolniczych 6 marca 2024 r. pod Sejmem.

Rolnik został „wyłapany” przez policję z tłumu, podczas, gdy próbował wraz z kolegami wyjść z terenu ogrodzonego przez kordony policji. W jednym momencie odwrócił się na chwilę, żeby zrobić zdjęcie. W tej samej chwili usłyszał „tego bierz” i został zatrzymany na 26 godzin.

Pan Fabian był jednym z wielu protestujących rolników, wobec których funkcjonariusze policji zastosowali środki przymusu bezpośredniego oraz zatrzymanie. Organy ścigania chciały doprowadzić do skazania go w trybie tzw. przyśpieszonym, który wymusza doprowadzenie do sądu w ciągu 48 godzin od momentu zatrzymania. W stosunku do wielu protestujących, którzy brali udział w protestach 6 marca 2024 r. zastosowano ten właśnie tryb przyśpieszony, a już dzień po protestach (7 marca) Komenda Stołeczna Policji informowała na swoim koncie na platformie X, że doszło do pierwszych skazań.

W postanowieniu przedstawiano panu Fabianowi zarzut, że brał czynny udział w zbiegowisku w ten sposób, że przemieszczał się z tłumem wiedząc, że jego uczestnicy wspólnymi siłami dopuszczają się gwałtownego zamachu na osobę lub mienie, działając publicznie i bez powodu okazując przez to rażące lekceważenie dla porządku prawnego, tj. o przestępstwo z art. 254 § 1 k.k. w zw. z art. 57a § 1 k.k., tj. czynny udział w zbiegowisku z występkiem chuligańskim.

Od samego początku rolnik nie przyznawał się do winy. Podtrzymywał, że nie brał aktywnego udziału w żadnych zamieszkach i demonstrował swoje poglądy w sposób pokojowy. Do akt postępowania dołączono także nagrania, które jednoznacznie wskazują, że młody rolnik znajdował się w oddali od epicentrum zdarzeń oraz że protestował w sposób pokojowy.

Obrony młodego rolnika podjęli się prawnicy z Instytutu Ordo Iuris.

Obrońcy pana Fabiana wnieśli zażalenie, domagając się stwierdzenia przez sąd niezasadności, nielegalności i nieprawidłowości zatrzymania. Podczas posiedzenia obrona podnosiła, że działania policji charakteryzowały się losowością, co tez pokazuje przykład parlamentarzystów obecnych na wiecu rolników, którzy zostali „potraktowani” gazem pieprzowym, oraz że decyzje o zatrzymaniu uczestników protestu także miały charakter całkowicie losowy.

Mimo że posiadał już wtedy identyczny materiał dowodowy, jak prokuratora rejonowa przy późniejszej decyzji o umorzeniu postępowania, 7 czerwca sąd nie uwzględnił tego zażalenia. Dodatkowo w uzasadnieniu wskazał, że przypuszczenie popełnienia przestępstwa musi być uzasadnione konkretnymi okolicznościami sprawy. Zdaniem sądu takie uprawdopodobnienie konkretnymi okolicznościami sprawy nastąpiło.

Zdaniem sądu „(…) funkcjonariusze Policji podejmując czynność zatrzymania dysponowali wystarczającym materiałem dowodowym, który uprawdopodobnił, że to właśnie Fabian (…) był w grupie osób, która rzucała w kierunku tyraliery oraz policjantów w niej idących niebezpiecznymi przedmiotami. Funkcjonariusze Policji podczas zabezpieczania protestu rolników wyposażeni byli w kamery nasobne. Podczas dokonywania oględzin płyty DVD z zapisem monitoringu z kamer policyjnych (…) ustalono, że na nagraniu (…) policjanci podnoszą tarcze do góry i komunikują „uwaga jaja”. Z tłumu protestujących leciały w stronę policjantów jajka. Na nagraniu nie było dokładnie widać kto rzucał przedmiotami w stronę policjantów. Fabian (…) był w tłumie tych protestujących i stąd policjanci mieli uzasadnione przypuszczenia, że bierze udział w zbiegowisku, czyli jest sprawcą czynu z art. 254 § 1 k.k.

Z kolei do nagrań przestawionych przez obronę sąd ustosunkował się w negatywny sposób, wskazując, że nagrania (…) nie mogą stanowić dowodu na to jak się zachowywał Fabian (…) chwilę przed zatrzymaniem, gdyż mogły one powstać wcześniej, a nawet przyjmując że Fabian (…) był oddalony od epicentrum zdarzeń, to miał nieskrępowaną możliwość przemieszczenia się do tego epicentrum.

Ponadto dowodem uprawdopodobniającym jego sprawstwo są zeznania funkcjonariusza Policji (…), który zeznał że legitymował osobę rzucającą w policjantów niebezpiecznymi przedmiotami, i osobą tą okazał się być Fabian (…). To, że na nagraniach z kamer nasobnych funkcjonariuszy Policji nie ujawniono wizerunku zatrzymanego nie oznacza od razu, że Fabian (…) nie dopuścił się tego czynu, ale jedynie o tym, że jego zachowanie nie było w tym momencie nagrywane. Na marginesie wskazać należy, że pierwotne przypuszczenia policjantów znalazły swoje potwierdzenie w postawieniu zarzutów Fabianowi (…) z art. 254 § 1 k.k. w zw. z art. 57a § 1 k.k..

Niecałe trzy tygodnie później, tj. 26 czerwca br., organy ścigania, dysponujące takim samym materiałem dowodowym, jak ten na podstawie którego orzekał Sąd Rejonowy, postanowiły o… umorzeniu postępowania ze względu na brak znamion czynu zabronionego.

Jak wskazano w postanowieniu Prokuratury Rejonowej: „w wyniku oględzin nagrań (…) widać w jednym momencie wizerunek Fabiana (…) jednakże zachowuje się on spokojnie.” Dalej: „Fabian (…) nie był agresywny, swoim zachowaniem nie nawoływał innych uczestników gestami czy też okrzykami do udziału w zbiegowisku.”

A zatem szczegółowa analiza materiału dowodowego wskazuje, że zachowywał się on w sposób pokojowy, co od początku twierdził. To postępowanie potwierdza tezę, że zatrzymania uczestników protestów z 6 marca były dokonywane przez funkcjonariuszy policji w sposób całkowicie losowy. Dodatkowo zastosowanie trybu przyśpieszonego do takich postępowań było użyte instrumentalnie.